«ترنا بازی» رسمی دیرین برای شب‌های ماه رمضان
تاریخ انتشار: ۸ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۴۰۸۰۷۸
«یکی از رسوم منسوخ‌شده در این ایام «ترنا بازی» است که در شب‌های ماه رمضان تا سحر برقرار بوده و ضمن آن به ذکر فضائل امیرالمؤمنین (ع) و صله‌رحم و دیدوبازدید می‌پرداختند و با آئین فتوت و ریشه‌های فرهنگی آن بیشتر آشنا می‌شدند.»
به گزارش خبرنگار ایمنا، اگر تاریخ چند هزارساله ایران را ورق بزنید، می‌بینید که هر آئینی از دیرباز آداب‌ورسوم دیرینه‌ای داشته که باگذشت زمان یا کمرنگ شده یا از بین رفته است، مانند آداب‌ورسوم ماه مبارک رمضان.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
دورهمی‌های رمضانی از دیرباز در گوشه و کنار ایران با آداب‌ورسومی خاص برگزار می‌شد؛ وجه مشترک همه این آئین‌های رمضانی از قدیمی تا امروزی‌شان، تقویت همدلی و درک بهتر تجربه‌های معنوی از این ماه بوده است اما متأسفانه امروزه بخشی از آئین‌ها به دلیل تغییرات فرهنگی و سبک زندگی فراموش‌شده است.
ازاین‌رو خبرگزاری ایمنا در جهت معرفی و احیای این آئین‌های ارزشمند در ماه مبارک رمضان به آئین‌های فراموش‌شده و یا در حال فراموشی سه استان کشور می‌پردازد.
منصور قربانی، رئیس دفتر تخصصی هنرهای ملی و آئینی شهرداری اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: فرصت سی‌روزه ماه مبارک رمضان در هرسال، به‌تدریج و در طول سده‌ها زمینه شکل‌گیری خرده‌فرهنگ‌های بسیاری را میان اقوام و ملیت‌های گوناگون موجب شده که به‌صورت آداب و سنن متنوع اینجاوآنجا خودنمایی می‌کنند.هر قوم و ملتی بسته به ظرفیت روحی، علایق، توانایی‌ها، شرایط اقلیمی و گذشته تاریخی خود دست به ابداع و خلق گونه‌های فرهنگی یا هنری متنوعی زده که در چارچوب کلی «فرهنگ رمضان» قابل‌تعریف و دسته‌بندی است.
وی افزود: رسم پهلوانی که از دیرباز در شهرهای بزرگ کشورمان رواج داشته و حافظ امنیت و حفظ حریم‌ها و حرمت‌ها بوده در همین راستا به خلق آداب و آئین خاصی مبادرت کرده که در نوبه خود قابل‌توجه است. پهلوانان افرادی بودند برخوردار از قدرت بدنی و شجاعت روحی که از فرهنگ دینی به‌ویژه صفات و فضائل مولای متقیان علی (ع) متأثر بوده و با پایبندی به‌رسم جوانمردی و مروت، مروج فرهنگ فتوت و خاکساری بوده‌اند و موفق به خلق اسطوره‌هایی همچون پوریای ولی نیز شده‌اند. زورخانه که از آن با عنوان مسجد دوم هم یاد می‌شود خاستگاه و نماد این رسم کهن و جایگاه پهلوانانی است که مربیان و مرشدانش اهتمام ویژه‌ای داشته ودارند تا پیش و بیش از اشتغال به تناوری نوآموزان، آنان را مؤدب به تربیت منطبق با سلوک بزرگان مذهب بار بیاورند.
مدیر دفتر تخصصی هنرهای ملی و آئینی شهرداری اصفهان تصریح کرد: ایام ماه مبارک رمضان که با یاد و نام سرسلسله جوانمردان عالم مولا امیرالمؤمنین علی (ع) همراه است، جمعیت پهلوانان و علاقه‌مندان به راه و رسم جوانمردی به جنب‌وجوش محسوسی روی می‌آورند و هریک به طریقی می‌کوشند تا ارادت خود را به شهید این ماه‌نشان دهند. یکی از رسوم تقریباً منسوخ‌شده در این ایام «ترنا بازی» است که در شب‌های ماه رمضان تا سحر برقرار بوده و ضمن آن به ذکر فضائل امیرالمؤمنین (ع) و صله‌رحم و دیدوبازدید می‌پرداختند و با آئین فتوت و ریشه‌های فرهنگی آن بیشتر آشنا می‌شدند.
وی ادامه داد: سید ابوالفضل کاظمی یکی از مطلعین از این رسم دیرین در شهر اصفهان می‌گوید: «عشق علی (ع) در مردم ما رخنه کرده و هرروز بیشتر می‌شود. افرادی هم که شهید شدند همه در این مسیر بودند. در شب‌های ماه رمضان هر کس به‌قدر درک خود از این ماه بهره می‌برد.آن‌وقت‌ها با سینه زدن خیلی رفیق نبودند. سینه زدن مثل در زدن است، انگار در خانه اهل‌بیت را زده‌ای. آمدم در می‌زنم این خانه را / تا ببینم روی صاحب‌خانه را / خلاصه آن سال‌ها در شب‌های ماه رمضان این عشق برقرار بود.»
قربانی گفت: وی در ادامه و در ارتباط با ترنا بازی و دلیل برگزاری آن در قهوه‌خانه‌ها می‌افزاید: «مسجد جای عبادت بود، حسینیه هم جای ذکراباعبدالله، گود زورخانه هم که حکم مسجد دوم را دارد و همه‌چیزش معنا و مفهوم خودش رادار است، بنابراین می‌ماند قهوه‌خانه‌های شلوغ و پررفت و آمد شهر تا در این شب‌ها محل گعده اهل‌دل و ترنا بازی باشد.»
وی اضافه کرد: ترنا بازی جنبه معنوی‌اش بیشتر از جنبه بازی و سرگرمی‌اش بود و رسمی بود که تا همین چند وقت پیش رواج داشت. ریشه این بازی را برخی از همدان گفته‌اند، بعضی هم می‌گویند از مشهد آمده، حرف‌ها متفاوت است. من حدود ۵۰ سال شاهد ترنا بازی در تهران بوده‌ام که اغلب در قهوه‌خانه‌های شلوغ آن موقع همانند؛ خرابات احمد مورچه، قهوه‌خانه شعبون خان برگزار می‌شد.
نحوه اجرای ترنا بازیمدیر دفتر تخصصی هنرهای ملی و آئینی شهرداری اصفهان اظهار کرد: در این بازی یک نفر کارگزار است و ازهر محله چند نفرآدم موجه می‌آمدند. هر گروه دارای یک بزرگ‌تر است، یک نفر پول‌خرج‌کن و یک نفرهم غزل‌خوان است که نوبتی وارد گود می‌شوند. در شروع بازی به یک پیشکسوت «پیش» می‌دادند یعنی بیا و میدانداری کن. بعد قاب می‌انداختند، اگر شاه می‌آمد آنکه شاه آورده بود میداندارشده و همه به یاد شاه کربلا صلوات می‌فرستادند. بعد شاه، یک وزیر انتخاب می‌کرد و وزیر جولان می‌داد و با شالی که به آن «ترنا» می‌گفتند به دستور شاه با آن می‌زد.
وی بابیان اینکه جنبه آموزشی این بازی داستان‌های سازنده از مثنوی یا شاهنامه، یا تاریخ انبیا و اهل‌بیت (ع) بود که با صلوات مکرر همراه می‌شد، افزود: در پایان یک نفر از آن گروه غزلی از بر می‌خواند و ادامه بازی را به گروه دیگری از یک محله دیگر واگذار می‌کرد. آن ایام غزل‌خوان‌های مشهوری بودند که در این محافل حضور می‌یافتند ویکی از جاذبه‌های این‌گونه مجالس بودند. دست‌آخر آنانی که وسعی داشتند مبلغی را به دخل قهوه‌چی می‌ریختند تا او هم از این محفل بهره‌ای ببرد و چیزی نصیبش شود.
قربانی ادامه داد: همچنین گاهی برای ایتام و فقرا و بیوه‌زنان نیز مبالغی جمع‌آوری می‌شد. سید ابوالفضل کاظمی ترنا بازی را موجب صله‌رحم و در راستای این تعلیم دینی می‌داند و می‌افزاید: «ترنا بازی صله‌رحم و دیدوبازدید هم بود، چون از محلات مختلف در این شب‌ها دورهم جمع می‌شدند و از حال‌وروز یکدیگر باخبر می‌شدند.» تُرْنا بازی که تا چندی پیش در ایران رواج عمومی داشت، در فرهنگ و ادبیات فارسی به بازی «میر و وزیر» و «شاه و وزیر» هم شهرت دارد.
کد خبر 650688منبع: ایمنا
کلیدواژه: ترنا بازي ماه رمضان شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق شب های ماه رمضان ماه مبارک رمضان ترنا بازی قهوه خانه صله رحم آئین ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۴۰۸۰۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
واکنش توییتر رسمی باشگاه دورتموند به بازی مقابل رئال مادرید؛ هی، جود / عکس
توییتر باشگاه دورتموند به استقبال بازی فینال لیگ قهرمانان اروپا در ومبلی رفت.
طرفداری | دیدار فینال لیگ قهرمانان اروپا در ومبلی بین رئال مادرید و دورتموند برگزار خواهد شد.
با برد دراماتیک رئال مادرید مقابل بایرن مونیخ و همچنین دورتموند برابر پاری سن ژرمن، حال شاهد یک جدال دیگر آلمانی-اسپانیایی در ومبلی خواهیم بود. این دیدار اما برای یک بازیکن از اهمیت خاصی برخوردار است؛ جود بلینگام. ستاره انگلیسی این فصل رئال مادرید که در افتخارات لوس بلانکوس چهره تاثیرگذاری بوده است، حال در فینال چمپیونزلیگ در روز شنبه ۱۲ خرداد به مصاف تیم سابق‌اش دورتموند می‌رود.
مصاف جود بلینگام با هم‌تیمی‌های سابق‌اش، واکنش دورتموند را در پی داشته و توییتر این باشگاه آلمانی با اشاره به شعار هواداران برای صدا زدن بلینگام و با انتشار تصویری که مارکو رویس بلینگام را در آغوش گرفته نوشته است: هی، جود.
از دست ندهید ????????????????????????
درد بی‌پایان؛ چهره ناصر الخلیفی بعد از حذف مقابل دورتموند (عکس) ادین ترزیچ، هوادار دیروز، سرمربی فینالیست امروز داروین نونیز به شایعات پیوستن به بارسلونا قوت بخشید! سوتی عبدالله ویسی روی آنتن زنده؛ تخلف پاداش 3.5 میلیاردی فولاد؟
رضا زرندی رییس کل دادگستری استان خراسان رضوی شد